Ўқув режа маълумотларини бошқариш

Ўқув режа яратиш

Ўқув жараёнини ташкил этишдаги асосий жараёнлардан бири бу ўқув режани яратиш ҳисобланади. Ўқув режа бакалавриат йўналишлари ва магистратура мутахассисликлари учун яратилади.

 Ўқув режани яратиш тизимнинг O‘quv jarayoni/O‘quv reja менюси орқали амалга оширилади (1-расм).

1-расм. Ўқув режа яратиш ойнаси.

Ўқув режа яратиш учун +O‘quv reja yaratish тугмаси  босилади ва натижада “Ўқув режани киритиш ойнаси” экранда ҳосил бўлади (2-расм).

2-расм. Ўқув режани киритиш ойнаси

Ўқув режанинг  маълумотларини киритиш қуйидагича амалга оширинг:

  • Nomi майдонига ўқув режа номини киритинг (ўқув режанинг номида таълим йўналишининг қисқа номи, таълим турининг номи, ўқув йили ва таълим шаклининг номи бўлиши тавсия этилади);
  • Mutaxassislik майдонидан мутахассислик номи танланади, агар рўйхатда хеч қандай мутахассислик бўлмаса у холда дастлаб тизимга мутахассисликни киритиб олиш зарур;
  • Kvalifikatsiyalar майдонидан квалификация номи танланади, агар рўйхатда хеч қандай квалификация бўлмаса у холда дастлаб тизимга квалификацияни киритиб олиш зарур;
  • O‘quv yili майдонидан ўқув режа тасдиқланган ўқув йилини танланг;
  • Ta’lim shakli майдонидан ўқув режа тегишли бўлган таълим шакли танланади (кундузги, сиртқи, кечки ва бошқалар);
  • Baholash tizimi майдонидан ўқув режанинг баҳолаш тизими танланади (100 баллик баҳолаш тизими, 5 баллик баҳолаш тизими, кредит баҳолаш тизими);
  • O‘qish muddati (yil) майдонига ўқув режанинг ўқиш муддати киритилади, масалан бакалавр учун 4 йил, магистр учун 2 йил. Бунда соннинг ўзини киритиш талаб этилади;
  • Semestrlar soni майдонидан ўқув режадаги семестрлар сони киритинг, масалан бакалавр учун 8 та семестр, магистр учун 4 та семестр;
  • Kuzgi davr майдонидан кузги семестрнинг бошланиш ва тугаш санасини белгиланг;
  • Baxorgi davr майдонидан баҳорги семестрнинг бошланиш ва тугаш санаси белигиланг (3-расм).

Ўқув режага тегишли маълумотлар шакллантирилгандан сўнг Saqlash тугмаси босилади ва натижада ўқув режа яратилади (3-расм).

3-расм. ўқув режани шакллантириш

Ўқув режани сақлаш вақтида тизим автоматик равишда қуйидаги маълумотларни шакллантиради:

  • Кўрсатилган ўқув йилидан бошлаб ўқиш муддатига мос равишда кейинги ўқув йиллари рўйхатини яратади. Буни O‘quv jarayoni/O‘quv yili менюсида кўриш мумкин;
  • Кўрсатилган семестрлар сони, кузги давр ва баҳорги давр муддатларига мос равишда ўқув режанинг семестрлари рўйхатини яратади. Буни O‘quv jarayoni/Semestrlar менюсида кўриш мумкин.

Яратилган ўқув режаларни кўриш тизимнинг O‘quv jarayoni/O‘quv reja менюси орқали амалга оширилади (4-расм).

4-расм. Ўқув режалар рўйхати

Юқорида келтирилган кетма-кетлик асосида барча ўқув режа яратиб чиқилади.

Ўқув режани тахрирлаш

Ўқув режани тахрирлаш учун ўқув режалар рўйхатидан тегишли ўқув режа танланади. Натижада ўқув режанинг тахрирлаш ойнаси очилади (3-расм).

Ўқув режани тахрирлаш ойнасидан бирор бир таҳрирлаш амалини бажаринг ва Saqlash тугмаси танлаш орқали ўқув режа маълумотларини сақланг.

Ўқув режани ўчириш

Ўқув режани тахрирлаш учун ўқув режалар рўйхатидан тегишли ўқув режа танланади. Натижада ўқув режанинг тахрирлаш ойнаси очилади (3-расм).

Ўқув режани тахрирлаш ойнасидан бирор бир таҳрирлаш амалини бажаринг ва O’chirish тугмаси танлаш орқали ўқув режа маълумотларини сақланг (3-расм).

Муҳим! Тизимда ўчирилаётган ўқув режа билан боғлиқ маълумотлар мавжуд бўлса у ҳолда ушбу ўқув режани ўчиришга рухсат берилмайди. Бундай ҳолларда ўқув режани ўчириш учун дастлаб унга боғлиқ бўлган маълумотларни ўчириш тавсия этилади.

Ўқув режалар таълим йўналиши ва мутахассислик негизида ҳар бир таълим шакли (кундузги, сиртқи, кечки, ...) учун алоҳида тузилади.

Ўқув режа семестрларини шакллантириш

Ўқув режани яратиш жараёнида семестрлар автоматик тарзда шаклланади. Яратиш жараёнида семестрлар сони ва муддатини киритиш талаб этилади. Семестрларда бирор бир ўзгартириш киритиш учун O‘quv jarayoni/O‘quv reja менюси танланади. Натижада ўқув режалар рўйхати шаклланган саҳифа очилади (5-расм).

5-расм. Ўқув режалар рўйхати .

Ўқув режанинг семестрини ўзгартириш учун ўқув режалар рўйхатидаги Tasdiq тугмасини ўчириб қўйиш зарур. Ўқув режанинг семестрини кўриш учун Actions устунида жойлашган Semestr тугмасини танланг. Натижада семестрлар рўйхати саҳифаси очилади (6-расм).

6-расм. Семестрлар рўйхати

Семестрни ўзгартирмоқчи бўлсангиз семестрлар рўйхатидан Tasdiq тугмасини ўчириб қўйиш керак, масалан 1-семестрни ўчириб қўямиз (7-расм).

7-расм. Семестрлар рўйхати

Семестрлар рўйхатидаги Tasdiq тугмани ўчирилгандан сўнг 1-semestr ни танланг. Натижада семестрларни таҳрирлаш саҳифаси очилади (8-расм).

8-расм. Семестрларни таҳрирлаш

Семестрларни таҳрирлаш саҳифасида бирор бир ўзгаришни амалга оширинг ва Saqlash тугмасини танланг. Натижада танланган семестр таҳририланади.

Семестрларни ўчириш

Семестрларни ўчириш учун Семестрларни таҳрирлаш ойнасидан O’chirish тугмасини танлаш керак.

Муҳим! Семестрлар ўқув жараёнини ташкил этишдаги энг муҳим факторлар бири ҳисобланади. Шу сабабли семестрлар билан боғланган бошқа маълумотлар бўлса семестрни ўчиришга йўл қўйилмайди.

Ўқув режанинг ҳафта кунларини созлаш

Ўқув режа ҳафта кунларини созлаш учун тизимнинг O‘quv jarayoni / O‘quv reja менюси танланг (9-расм).

9-расм. Ўқув режалар рўйҳати

Пайдо бўлган ўқув режалар рўйҳатиги ўқув режанинг Xafta тугмаси босилади. Ўқув режанинг хафта саҳифасига қарайдиган бўлсак машғулотлар ўтиладиган хафталарга nazariy ta’lim, ўтилмайдиган турида эса ta’til, семестрда эса berilmagan ёзуви бор. Хафтани созлаш учун хафталар рўйхатидан 1-хафтани танланг  (10-расм).

10-расм. Хафталар  рўйхати созлаш ойнаси

1-хафтани танлангандан сўнг, хафтага тегишла параметрлар рўйхатидан семестр ва хафта турини ўқув графигига қараб ўзгартириш керак, масалан семестрни 1-семестрга, хафтани таътил ёки кредит тизимига кириш турига ўзгартириб Saqlash тугмасини босиш керак. Шу усулда ўқув графигига асосан хафталарни созлаб олиш керак (11-расм).

11-расм. Хафталарни созлаш.

Хафталарни созлашда хафталар тури майдонида назарий таълим, аттестация, малакавий амалиёт, давлат аттестацияси, битирув иши химояси, таътил, кредит, тизимга кириш, илмий амалиёт, бошқа каби хафта турлари мавжуд. Ўқув режанинг хафта кунлари ОТМ ўқув графига асосан шакллантириб олинади (12-расм).

12-расм. 1-семестр хафта кунлари

Муҳим! Ўқув йили бошланишидан олдин албатта ўқув графигига асосан хафта кунларини созлаб олиш керак.

Ўқув режанинг фанлар блокларини шакллантириш

Ахборот тизимининг “O‘quv reja” менюси орқали бакалавриат таълим йўналишлари ва магистратура мутахассисликлари ўқув режаларининг фанлар блоки рўйхатини шакллантириш амалга оширилади.

Ўқув режа фанлар блокини киритиш учун тизимнинг O‘quv jarayoni / O‘quv reja менюси танланади (13-расм).

13-расм. Ўқув режалар рўйхати

Пайдо бўлган ойнадан ўқув режанинг Fanlar bloki тугмаси танланади, сўнгра  ўқув режа фанлар блокларини киритиш ойнаси очилади (14-расм).

Фанлар блоки маълумотларини қуйидагича шакллантиринг:

  • O‘quv reja майдонидан ўқув режани танланг;
  • Fanlar bloki майдонидан фанлар блокини танланг. Тизимда gumanitar va ijtimoiy-iqtisodiy fanlar, matematik va tabiiy-ilmiy fanlar, umumkasbiy fanlar, ixtisoslik fanlari, qo‘shimcha fanlar, umummetodologik fanlar, mutaxassislik fanlari, tanlov fanlar, Ilmiy faoliyat каби бир нечта фанлар блоки бор.
  • Kod: Фанлар блокининг кетма-кетлик рақами киритилади, масалан: 1.00

Керакли маълумотлар шакллантирилгандан сўнг Saqlash  тугмасини танланг. Натижада фанлар блоки тизимга сақланади ва фанлар блоки рўйхатига қўшилади (14-расм).

14-расм. Фанлар блокини ташкил этиш.

Худди шу кетма-кетликда барча фанлар блоки шакллантириб олинади

Ўқув режа фанлар блокини тахрирлаш

Ўқув режа фанлар блокларини таҳрирлаш учун тизимнинг O‘quv jarayoni / O‘quv reja менюси танланади ва пайдо бўлган ойнадаги тегишли ўқув режанинг Fanlar bloki тугмаси босилади (13-расм). Шундан сўнг “Ўқув режа фанлар блокларини таҳрирлаш ойнаси” очилади. Ушбу ойнадаги таҳрирлаш талаб қилинаётган фанлар блоки кодига босилади ва фанлар блокининг маълумотлари таҳрирлаш майдонларига юкланади (14-расм).  Маълумотлар устида тегишли таҳрирлашлар якунланганидан сўнг фанлар блоки маълумотларини қайта сақлаш учун Saqlash тугмаси босилади.

Ўқув режанинг фанлар блокларини ўчириш

Ўқув режа фанлар блокларини таҳрирлаш учун тизимнинг O‘quv jarayoni / O‘quv reja менюси танланади ва пайдо бўлган ойнадаги тегишли ўқув режанинг Fanlar bloki тугмаси босилади (13-расм). Шундан сўнг “Ўқув режа фанлар блокларини таҳрирлаш ойнаси” очилади. Ушбу ойнадаги таҳрирлаш талаб қилинаётган фанлар блоки кодига босилади ва фанлар блокининг маълумотлари таҳрирлаш майдонларига юкланади (14-расм).

Шундан сўнг O’chirish тугмасини босиш орқали танланган фанлар блоки тизимдан ўчирилади.

Ўқув режанинг фанларини шакллантириш

Ўқув режа фанларини киритиш учун O‘quv jarayoni/O‘quv reja менюси танланади (15-расм).

15-расм. Ўқув режа рўйхати

Пайдо бўлган ойнадан ўқув режанинг Fanlar тугмаси танланади, сўнгра  ўқув режа фанларини киритиш ойнаси очилади (16-расм).

16-расм. Фанларни киритиш

Ўқув режанинг мос семестрига фанларни киритиш учун фанлар рўйхатидан тегишли фанларни бирин-кетин сичқонча билан ушлаб семестр ичига олиб келиб ташлаш зарур. Шундан сўнг семестр таркибига танланган фанлар қўшилади (16-расм).

Агар фанлар рўйхати жуда узун бўлиб кетган бўлса у ҳолда рўйхат юқорисидаги фильтрдан тегишли Fanlar guruhini танлаб фанларни фильтрлаш ҳам мумкин (17-расм).

17-расм. Ўқув режа фанлари рўйхати

Худди шу кетма-кетлик асосида ўқув режанинг барча семестрдаги фанлари шакллантирилиб олинади.

Семестр фанини ўчириш

Семестр фанини ўчириш учун 17-расмда келтирилган ўқув режа фанлари рўйхатидан фанни танланг. Натижада фаннинг силлабуси ойнаси пайдо бўлади. Ушбу ойнадан O’chirish тугмасини танлаш керак (18-расм).

Фаннинг силлабус маълумотларини киритиш

Ўқув режа семестрига зарурий фанлар қўшиб бўлинганидан сўнг ҳар бир фаннинг силлабус маълумотларини киритиш талаб этилади. Бунинг учун 17-расмда келтирилган семестр ичидаги фаннинг номига сичқонча билан босилади ва фан маълумотларини киритиш ойнасини очилади (18-расм).

18-расм. Фан маълумотларини киритиш ойнаси

Фанлар маълумотларини киритиш ойнасидаги майдонларга фаннинг қуйидаги силлабус маълумотлари киритилади, бунда:

  • Kafedra/Bo‘lim: фан машғулотларини олиб борадиган кафедра номи;
  • Fanlar bloklari: фан тегишли бўлган фанлар блоки номи;
  • Fan turi: фан тури номи (масалан: мажбурий, танлов ва бошқалар);
  • Qaydnoma turi: ушбу фандан талабалар ўзлаштириш натижаларини киритиш қайдномаси тури (масалан: фан қайдномаси, курс иши қайдномаси, малакавий амалиёт қайдномаси, давлат имтиҳони қайдномаси, битирув иши қайдномаси);
  • Kredit: фаннинг кредит бирлиги;
  • Umumiy yuklama: машғулотлар юкламаларининг йиғиндиси, тизим томонидан автоматик ҳисобланади;
  • Faol: фаннинг фаол ёки нофаоллиги белгиланади. Одатда ўқув жараёни бошланишида фаол кўринишда бўлади
  • Yakuniy baholash turi: семестр якунида фан бўйича талабалар ўзлаштириш баҳоланадиган бўлса имтиҳон тури белгиланади, агар баҳоланмайдиган бўлса зачет тури белгиланади;
  • Semestr fani: агар киритилаётган фан дарс жадвалига қўйиладиган фан бўлса у ҳолда ушбу параметр ўрнатилади, агар курс иши ва малакавий амалиёт каби дарс жадвалига қўйилмайдиган фан бўлса у ҳолда бу параметр ўрнатилмайди;
  • Fanni tasdiqlash: ушбу параметрни ўрнатиш орқали фанни тасдиқлаш ва унинг бошқа маълумотларини ўзгартиришни тақиқлаб қўйиш мумкин;
  • Vaqtni taqsimlash: келтирилган машғулот турларининг мослари танланади ва уларнинг соатлари киритилади;
  • Reytingni taqsimlash: келтирилган назорат турларининг мослари танланади ва рейтинг баллари киритилади. Бунда ушбу фандан семестр давомида бир марта назорат ўтказиладиган бўлса у ҳолда жорий назорат ва оралиқ назорат танланади. Агар икки марта назорат ўтказиладиган бўлса у ҳолда 1-жн, 2-жн, 1-он, 2-он танланади ва тегишли баллар киритилади. Назорат турларига киритилаётган рейтинг балларининг умумий йиғиндиси 100 балдан ошмаслиги зарур.

Натижада қуйидагича маълумотлар шаклланади (19-расм).

 

19-расм. Силлабус маълумотларни киритиш

Майдонларга тегишли маълумотлар киритиб бўлинганидан сўнг Saqlash тугмасини босиш орқали фаннинг силлабус маълумотлари тизимга сақланади. Худди шу кетма-кетликда барча фанлар силлабуси шакллантирилади. Фанлар рўйхатини кўриш учун 15-расмда келтирилган ўқув режа саҳифасидан ўқув режанинг фанлар тугмаси танланади. Натижада ўқув режа фанларини киритиш ойнаси очилади (20-расм).

20-расм. Фанлар рўйхати.

Фаннинг силлабус маълумотлари сақлангандан сўнг ўқув режа семестридаги фаннинг номида фаннинг умумий юкламаси, фан кредити ва мажбурий ёки танлов фани белгиси пайдо бўлади (20-расм).

Кредит баҳолаш тизими ўрнатилган ўқув режаларда фаннинг силлабус маълумотларини сақлашда тизим томонидан ўқув режанинг назарий таълим ҳафталари сони, фаннинг кредит бирлиги ва фан умумий юкламасининг мутаносиблиги текширилади. Бунда қуйидаги қонуният бажарилганда сақлашга рухсат берилади:

Фаннинг умумий юкламаси = Назарий таълим хафталар сони * 2 * кредит.

Фаннинг силлабус маълумотларини тахрирлаш

Фаннинг силлабус маълумотларини таҳрирлаш учун  20-расмда келтирилган ўқув режа семестри таркибидаги тегишли фаннинг номига босамиз ва “Фаннинг силлабус маълумотларини таҳрирлаш ойнаси”ни очамиз (21-расм).

21-расм. Фаннинг силлабус маълумотларини таҳрирлаш ойнаси

Ушбу таҳрирлаш ойнасида фаннинг тегишли силлабус маълумотлари таҳрирланади ва маълумотларни қайта сақлаш учун Saqlash тугмаси босилади.

 

Ўқув режа фанларини ўчириш

Ўқув режадаги талаб қилинаётган фанни ўчириш учун ўқув режа семестри таркибидаги тегишли фаннинг номига босамиз (20-расм) ва “Фаннинг силлабус маълумотларини таҳрирлаш ойнаси”ни очамиз (21-расм).

Фанни ўчириш учун ушбу таҳрирлаш ойнасидаги O’chirish тугмаси босилади. Шундан сўнг фан билан бирга унинг силлабус маълумотлари ҳам ўқув режадан ўчирилади.

Танлов фанларини гуруҳлаш

Ўқув режа семестрига иккитадан ортиқ танлов фани (20-расм) киритилган бўлса талабалар томонидан танлаш имкониятини бериш учун ушбу танлов фанларини гуруҳлаш зарур. Бунда гуруҳланадиган танлов фанларининг тоифаси ва силлабус маълумотлари бир хил бўлиши шарт. Танлов фанлари гуруҳлангандан сўнг ўқув режанинг умумий юкламасига ушбу гуруҳдаги фанлардан биттасининг юкламаси ва кредити қўшилади ҳамда талабаларга ушбу гуруҳдаги фанларнинг биттасини танлаш имконияти берилади.

Ўқув режа семестридаги танлов фанларни гуруҳлаш учун 20-расмда келтирилган ойнадан танлов фанларидан бирининг номига босилади ва пайдо бўлган фаннинг силлабус маълумотларини киритиш ойнасининг “Танлов фанларни гуруҳлаш” қўшимча ойнасига ўтилади (22-расм).

Шундан сўнг Guruhda майдонига босамиз ва пайдо бўлган фанлар рўйхатидан танланган фан билан гуруҳланиши лозим бўлган фанларни бирин-кетин танлаймиз, масалан Фалсафа.

22-расм. Танлов фанларини гуруҳлаш ойнаси

Гуруҳланадиган фанлар танлаб бўлингандан сўнг Saqlash тугмаси босилади. Натижада экранда қуйидагича маълумот пайдо бўлади (3.5.30-расм).

3.5.30-расм. Ўқув режа семестрининг фанлар рўйхати

Танлов фанлар гуруҳлангандан сўнг битта гуруҳга кирувчи фанларнинг фон ранги бир хил тусга ўтади ҳамда семестрнинг умумий юкламасида гуруҳдаги битта фаннинг юкламаси ва кредитлари ҳисобга олинади, мисол учун 3.5.30-расм келитирилга фанларнинг умумий кредитини ҳисобласак 42, лекин тизим 36 ҳисоблаяпти. Бунинг сабаби танлов фани борлигида.

Муҳим!

  1. Фан ўчирилаётганда тизимда унга боғлиқ бўлган бошқа маълумотлар мавжуд бўлса у ҳолда ушбу фанни ўчиришга рухсат берилмайди. Шунинг учун фан ва унга боғлиқ бошқа маълумотларни киритишда масъулият билан ёндошиш керак.
  2. Танлов фанлари гуруҳлангандан сўнг фанни гуруҳдан чиқаришнинг имкони мавжуд эмас. Шунинг учун танлов фанларнинг ўзгармаслигига ишонч ҳосил қилгандан сўнг гуруҳлашни амалга ошириш тавсия этилади.